Kategoriaren artxiboa: Erlijioa

Serorategi, etxea

Kokapena: Altzagaina (43.31446, -1.93474)

Dokumentazioa: 1719 Casa donde vive la serora; 1764 Casa Seroral; 1782 Casa Seroral; 1862 Seroretegui; 1894.

LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.

sortze data: 2016-06-03 / eguneratze data: 2025-07-31

Intxaurrondo, baserria

Kokapena: Intxaurrondo (43.32042, -1.95281)

(Arg.: Joxerra, 1987)

Dokumentazioa

Lehen aipamena: 1597
Aldaerak: 1597 Ynsaurrondo; 1719; 1733; 1764; 1782; 1861; 1862 Inchaurrondo-aundi; 1863 Inchaurrondo aundía. Intxaurrondo Haundi, Intxaurrondo-Zahar.
Oharrak: 1733. urtean oratorio bat zeukan.

Deskribapena

“Behe oinaz, lehen oinaz eta lau isurkiko faldoietako estalkipeko oinaz osatutako baserria. Ekialdeko fatxadan mehelina dauka. Oinplanoa azalera ertainekoa da, baina hormen eraikuntzagatik, galeriako soluzioagatik, kanpoko eskaileragatik eta trenbidera ematen duen hegoaldeko fatxadako pilareengatik nabarmentzen da. Horma gehienak harlangaitzez eginak daude, salbuetsirik izkinetako kateatuak, baoen azpadurak, erdi puntuko arkua, baoen hegazpeak eta teilatu hegaleko mentsulen aurreko erlaitz horizontala. Iparraldeko fatxadak hiru ate handi ditu. Horietako bi berriak dira eta ez dute harrizko atebururik.”[1]

Gurutze bat dauka mendebaldeko paretan txertatuta.[2]

Antzinako sukaldeko beheko sua San Telmo museoan dago ikusgarri.

Erreferentziak

[2]CALVO, Ángel María; LÓPEZ, Manuel: “Cruces de piedra en cumbreras y fachadas de caseríos guipuzcoanos”, in: Altza, Hautsa Kenduz II (1994), 85-96 orr.
[1]Donostiako Udala: Hirigintza Ondarea Babesteko Plan Berezia. “2.2. ORDENANTZA PARTIKULARRAK” dokumentua. Testu Bategina. Behin betiko onarpena: 2014-2-27.
HERRERAS MORATINOS, Beatriz: Altza Historia y Patrimonio. Artiga Bilduma 4, Altzako Historia Mintegia (2001), 32 or.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 95 or.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida de Altza a través de sus actas municipales (1843-1900). Artiga Bilduma 5. Altzako Historia Mintegia (2002), 59 or.
TELLABIDE AZKOLAIN, Josu: “Ezagutzen al duzu Altza?” In: Hautsa Kenduz VI (2001), 63-84 orr.

Babes erregimena: C

sortze data: 2016-05-31 / eguneratze data: 2025-07-30

Garberagoia, baserria

Kokapena: Garbera (43.30855, -1.94303). Desagertua

Dokumentazioa: [1390 La Corbuera]; [1450 La Carbuera]; 1465 La Carboera; 1531 La Carbonera; 1539 La Carboera; [1568 Garvera]; 1626 Carbuera de suso; 1703 Garbuera arriba; 1733 Carbuera de suso; 1764 Carbuera de arriba; 1782 Garbera de arriba; 1861 Garrera-goya; 1862; 1863 Garberá-goya; 1894.

Oharrak: Oinetxea. 1733an, bertan oratorio bat dago.

GARBERA

ALTZAKO HISTORIA MINTEGIA: Altzako euskarazko kronikak (1921-1936). Artiga Bilduma 7. Altzako Historia Mintegia (2010), (K 72) 50 or.

LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.

ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 34,53,54, 59,71,83, 89,95 orr.

ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida de Altza a través de sus actas municipales (1843-1900). Artiga Bilduma 5. Altzako Historia Mintegia (2002), 53 or.

ZAPIRAIN, David; MORA, Juan Carlos: Altza: De los cubilares al Concejo. Formación y características del régimen jurídico-político altzatarra. Artiga Bilduma 1. Altzako Historia Mintegia (1996), 23, 26 orr.

sortze data: 2016-05-31 / eguneratze data: 2025-07-30

Pellizar, baserria

Kokapena: Intxaurrondo (43.32065, -1.9512). Desagertua

Dokumentazioa: 1719 Pericher; 1733 Pellicer; 1764 Phelizer; 1782; 1863; 1862; 1894.

Oharrak: 1733. urtean oratorio bat dauka.

LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.

ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 95 or.

sortze data: 2012-12-05 / eguneratze data: 2025-07-31

Guardaplata, baserria

Kokapena: Bidebieta (43.32342, -1.94113). Desagertua

1960. urte aldean

Irudi gehiago Tokiko Bilduman.

Kokapena: 43.32342, -1.94113

Dokumentazioa:

Lehen aipamena: 1456, “monte de Pordeplata”. Etxearen aipamenik zaharrena: 1535, Pordeprat. Bota aurretik zeukan izenaren lehen aipamena: 1862.
Izenaren aldaerak: 1635, Pordeplat; 1703, Bordeplat; 1733, Gordaplat; 1782, Por de Plat.

Oharrak: Desagertua. 1719. urtean errota bat duela agertzen da (ikus Zalduako errota). 1733an, Guardaplatan oratorio bat dago.

Ikus Zalduakoerrota

Erreferentziak:

Dokumentazioa Altzako Tokiko Bilduman.
AHM: “Guardaplata-Platako itsasargira: datuak eta erreferentziak”, In: Estibaus, 2016.
CRESPO, M.A.; CRUZ MUNDET, J.R.; GÓMEZ J.M.: Colección documental del Archivo Municipal de Rentería. Tomo I (1237-1470). Eusko Ikaskuntza, 1991; 190. or..
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 82, 95 orr.
ZAPIRAIN, David; MORA, Juan Carlos: Altza: De los cubilares al Concejo. Formación y características del régimen jurídico-político altzatarra. Artiga Bilduma 1. Altzako Historia Mintegia (1996), 14, 15 orr.