(Arg.: Josu Tellabide)
Ubicación: 43.319304, -1.922102
Berra baserriko alboko eraikina. Upelak egiteko erabili zen eta 1909. urtean etxebizitza bihurtu zuten.
Berratxo 1909 (Altzako Agiritegia)
Erreferentziak:
UBA-GOYA (7A, desagertua)
Dokumentazioa: 1719 Bagoia; 1764 Huegui de arriba; 1782 Hubegui de arriba 1861; 1862; 1863; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
UBA-BEA (7A, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Hubaco Echeuerria; 1782 Huba Echeberria; 1861; 1862; 1863 Uba-béa; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
TXABALOENE (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1719 Chavalorena; 1764 Chavolene o Saizar; 1782 Chabaloenea; 1863 Chabaloene; 1862 Chabola o Chabolonea.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Dokumentazioa: 1764 Torroa de abaxo.
Oharrak: TORRUAZAR eta TORROA DE ARRIBA (TORRUA) etxeekin batera aipatzen da eta seguruenik TORRUAZAR etxearen ondoan egongo zen. Ikus SARROETA.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
TAPIA (?)
Dokumentazioa: 1635.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SOSTON (?)
Dokumentazioa: 1635; 1719 Sustoi chiqui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SORABURU (8H)
Dokumentazioa: 1764; 1782; 1805; 1861; 1863; 1862; 1894.
XAGUENIA
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SASOTEGI-BERRI (5G)
Dokumentazioa: 1894 Sasotegui-berri.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SARROETA (8B, desagertua)
Dokumentazioa: [1302 Joan Sarrauta]; 1579 Molinos de Zarrauta; [1581 “termino llamado Sarrauta”]; 1588 molino de Ssarrauta; 1703; 1719 el molino de Zasueta; 1764.
Oharrak: SARROETA batez ere leku baten izena da (“término”, “partido”) eta bertan dagoen errotarena. Azken aipamenak TORRUAZAR etxearen lehen aipamenarekin bat egiten du.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SANTANDERTEGI (5D, desagertua)
Dokumentazioa: 1596 Santandertegui; 1719 Sanderdegui; 1761 Sandardegui; 1782 Sandarregui; 1805 Sanderregui
Oharrak: Tellabidek ZANDARDEGI eta TXORRONTXA izenak jaso ditu etxe hau izendatzeko[1], baina gure ustez bi etxe ezberdin dira, biak bat bestetik oso gertu badaude ere (ikus ZORNOZA).
[1] TELLABIDE, op.cit., 193. or..
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SANTA BARBARA (4D, desagertua)
Dokumentazioa: 1764; 1782; 1805; 1861; 1862; 1863 Santa Barbara-eche; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
SANBARREGI (?)
Dokumentazioa: 1782 Sanbarregui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Kantina? Harrobia?
SAN MARKO (10H, desagertua)
Dokumentazioa: 1894 San Marcos.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
PORTUANDEGI (?)
Dokumentazioa: 1719 Portuandegui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
PEDRENEA (?)
Dokumentazioa: 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
PASKUALDEGI (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1860 Fragua; 1861; 1862 Pascualdegui o Fragua; 1863 Pascualdegui; Pascualdegui-chiqui (Fábrica de ferrería); 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
PARADA-GOYA (10C)
Dokumentazioa: 1719 Parada; 1764 Parada de arriba; 1782 Parada; 1860 Paradas; 1863; 1862; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
PARADA-BORDA (4C, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Borda de Parada; 1782 Borda de Parada; 1861; 1863 Parada-chiqui; 1862 Chicuene o Parada chiqui; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
OLOZAGA (?)
Dokumentazioa: 1635 Oloçaga.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
OBRADOR (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1861 Obradoro; 1863; 1862.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
MUTIOZABALENEA (4G, desagertua)
Dokumentazioa: 1761 Paredes; 1764 Sagastiburu; 1782 Sagastiburu; 1805 Echerri; 1862 Echechiqui; 1894 Mutiozabalenea.
Oharrak: Mutiozabal. Planoetan gutxi gorabehera kokapen horretan Paredes, Echerri eta Echechiqui agertzen dira. Sagastiburu, bestalde, kokapen zehatza ezezaguna da, baina 1764. urteko zerrendan “Partido de Arriaga” barrutian agertzen diren etxeen zerrendatik ondorioztatu daiteke etxe hau ere kokapen berean egon daitekeela.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
MOLINAO (6G)
Dokumentazioa: 1448 molino nuevo de Alça; 1456; 1495; 1528; [1523 pieza llamada Rotaberria; molino de Errotaberria];1635; 1703; [1719 molino de Fermín de Alduncin]; [1764 molino junto a Sasoategui]; 1805; 1861; 1863; 1862; 1894.
AGUIRRE SORONDO, Antxon: «Nuestros molinos» In: Hautsa Kenduz XI (20011), 157-166 orr.
LANDA IJURCO, Iñigo; ETXEBESTE GONZALEZ, Juan Carlos: «Altza XIV. eta XV. mendeetan» In: Hautsa Kenduz III (1996), 51-71 orr.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 34, 35,83 orr.
ZAPIRAIN, David; MORA, Juan Carlos: Altza: De los cubilares al Concejo. Formación y características del régimen jurídico-político altzatarra. Artiga Bilduma 1. Altzako Historia Mintegia (1996),14, 16 orr.
MIRANDABURU (11C, hondatua)
Dokumentazioa: 1635; 1703; 1719; 1764; 1782 Miranda buru; 1861 Miranda-buru; 1863 Miranda-buru; 1862 Miranda-buru; 1894 Miranda-buru.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
MIRANDA-BEA (4D, desagertua)
Dokumentazioa: 1635 Marimiranda; 1703 Miranda bera; 1719 Miranda de yuso; 1764 Miranda de abajo; 1782 Miranda de abajo; 1805 Miranda; 1861; 1863 Miranda-béa; 1862 Miranda bea; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
MIRAKRUZ-BORDA (4C, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Borda de Miracruz; 1861; 1862; 1863.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
MATEO (8C, desagertua)
Dokumentazioa: 1703; 1719; 1764 Matheo; 1782 Matheo; 1863 Matéo; 1862; 1894.
«Altzan gertatu dena…» In: estibaus.info (2010/10/21)
AGUIRRE SORONDO, Antxon: «Nuestros molinos» In: Hautsa Kenduz XI (2011), 157-166 orr.
ALTZAKO HISTORIA MINTEGIA: Altzako euskarazko kronikak (1921-1936). Artiga Bilduma 7. Altzako Historia Mintegia (2010), (K 162) 131 or.
HERRERAS MORATINOS, Beatriz: Altza Historia y Patrimonio. Artiga Bilduma 4, Altzako Historia Mintegia (2001), 58 or.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 34, 95 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
LAGURAS (3B, desagertua)
Dokumentazioa: [1379 Pelegrín de Laguras]; [1487 Pelegrín de Laguras]; 1490; 1501; 1535; 1635; 1703; 1719 Laduras; 1764; 1782; 1860 Laboras; 1894.
Oharrak: XIX. mendean San Martin izeneko gotorlekua zegoen bertan.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
ITURAINDEGI (?)
Dokumentazioa: 1635 Yturaindegui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
1987 (Argazkia: Joxerra Fernández)
Dokumentazioa: 1860 Ausacalte; 1861; 1862 Isabel-eche; 1863; 1894 Isabel-eche.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
IRASMOENE-GOYA (8E)
Dokumentazioa: 1703 Iramorene; 1719 Irasmorena; 1764 Irasmoene de arriba; 1782 Irasmoenea de arriba; 1818 Yrasuenegoya; 1860 Yamoene; 1861 Irasmoenagoya; 1862 Irasmo-goya; 1863 Irasmo-goya; 1894 Irazuene-goya.
Oharrak: 1703. urteko Iramorene ez dakigu goikoa edo behekoa den.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 95 or.
«Altzan gertatu dena…» In: estibaus.info (2010/10/21)
ALTZAKO HISTORIA MINTEGIA: Altzako euskarazko kronikak (1921-1936). Artiga Bilduma 7. Altzako Historia Mintegia (2010), (K 51, 162) 27, 131 orr.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
INTXAURRONDO-TXIKI (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1862; 1863.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
INTXAURRONDO (4B)
Dokumentazioa: 1597 Insaurrondo; 1719; 1733; 1764; 1782; 1861; 1862 Inchaurrondo-aundi; 1863 Inchaurrondo aundía; 1894.
Oharrak: 1733. urtean oratorio bat zeukan.
INTXAURRONDO HAUNDI
HERRERAS MORATINOS, Beatriz: Altza Historia y Patrimonio. Artiga Bilduma 4, Altzako Historia Mintegia (2001), 32 or.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 95 or.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida de Altza a través de sus actas municipales (1843-1900). Artiga Bilduma 5. Altzako Historia Mintegia (2002), 59 or.
TELLABIDE AZKOLAIN, Josu: «Ezagutzen al duzu Altza?» In: Hautsa Kenduz VI (2001), 63-84 orr.
Kokapena: 43.321004, -1.945020
Aldaerak: Guruceta-bea. Gaur egun bere lekuan Irune-ren Echea landetxea dago.
Dokumentazioa:
Oharrak: Etxearen kokapena zehazteko 1901. urteko erroldan agertzen den etxeen zenbakuntza: Moneda 2o, Ernabido 21, Guruceta-bea 22, Cascarra 23. Etxeak hiru solairu zituen eta Echarri-Irizar familia lehen solairuan bizi zen eta taberna zeukaten. Pedro Echarri eta Josefa Irizar bikotearen alaba bat, Trinidad (1890-?), Jose Antonio Lasa-rekin ezkondu zen eta Gurtuzeta-bea etxearen lekuan Irune-ren Echea eraiki zuten, Trinidad-en etxea, alegia.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”. In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.