Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
(Euskara) Etxetxiki
sortze data: 29-07-2020 / eguneratze data: 07-11-2020
Archivo de la categoría: Toponimia
Zubikalea, casa
ZUBIKALEA (?)
Dokumentazioa: 1635 Çubicalea.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Uba-Goia, caserío
UBA-GOYA (7A, desagertua)
Dokumentazioa: 1719 Bagoia; 1764 Huegui de arriba; 1782 Hubegui de arriba 1861; 1862; 1863; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Uba-Bea, caserío
UBA-BEA (7A, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Hubaco Echeuerria; 1782 Huba Echeberria; 1861; 1862; 1863 Uba-béa; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Txanparrene, casa
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 24-11-2022
Txabaloene, caserío
TXABALOENE (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1719 Chavalorena; 1764 Chavolene o Saizar; 1782 Chabaloenea; 1863 Chabaloene; 1862 Chabola o Chabolonea.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Torroa de abaxo, caserío
Dokumentazioa: 1764 Torroa de abaxo.
Oharrak: TORRUAZAR eta TORROA DE ARRIBA (TORRUA) etxeekin batera aipatzen da eta seguruenik TORRUAZAR etxearen ondoan egongo zen. Ikus SARROETA.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Josefa Tito (1802-1858) y su fábrica de jabón en Herrera
Herrera y la fábrica de jabón en 1851
En el año 1847 nació, en lo que hoy es la plaza de Herrera, la primera fábrica moderna de Altza, una fábrica de jabón levantada por una mujer, Josefa Tito Recalde. Esta donostiarra nacida el 9 de abril de 1802[1], y fallecida poco antes de cumplir los 56 años, -el 18 de marzo de 1858-, mostró su personalidad como empresaria tras producirse el fallecimiento en 1842 de su marido, Francisco Rodríguez Cárdenas. En ese momento, Josefa Tito, viuda de Rodríguez y madre de tres chicas y dos chicos de entre 10 y 19 años, tomará todo el control de los negocios comerciales dirigidos hasta entonces por su marido, dándoles un carácter más productivo e industrial, sumándose de este modo a la corriente que impulsó la primera industrialización moderna de Gipuzkoa tras la finalización de la primera guerra carlista (1833-1840).
La presencia de mujeres en un mundo empresarial dominado por hombres es algo excepcional. Amparada en su condición de viuda, Josefa Tito es una de esas excepciones. Hemos querido indagar en su biografía y conocer su labor como empresaria, un trabajo que ella ha facilitado en gran medida gracias a que tuvo el cuidado de dejar registradas en escrituras públicas buena parte de su actividad, lo que ha permitido el rastreo documental en el archivo de protocolos de Oñati, principal fuente de información de este trabajo. Los documentos, y la transcripción de algunos de ellos, se pueden consultar en la Colección Local de Altza.
Este acercamiento a la biografía de esta mujer y a su fábrica de jabón lo hemos hecho a través de cuatro apartados: La familia de Josefa Tito; Los negocios de Francisco Rodríguez y Josefa Tito; La fábrica de jabón de Josefa Tito, y, por último Hijos de Viuda de Rodríguez. Sigue leyendo
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 17-02-2021
Tapia, caserío
TAPIA (?)
Dokumentazioa: 1635.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 09-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Soston, caserío
SOSTON (?)
Dokumentazioa: 1635; 1719 Sustoi chiqui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Soraburu, caserío
SORABURU (8H)
Dokumentazioa: 1764; 1782; 1805; 1861; 1863; 1862; 1894.
XAGUENIA
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Sasotegi-Txiki, casa
SASOTEGI-TXIKI (6G)
Dokumentazioa: 1894 Sasotegui-chiqui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Sasotegi-Herrera, casa
SASOTEGI-HERRERA (?)
Dokumentazioa: 1894 Sasotegui-herrera.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Sasotegi-Berri, caserío
SASOTEGI-BERRI (5G)
Dokumentazioa: 1894 Sasotegui-berri.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Sarroeta, caserío
SARROETA (8B, desagertua)
Dokumentazioa: [1302 Joan Sarrauta]; 1579 Molinos de Zarrauta; [1581 “termino llamado Sarrauta”]; 1588 molino de Ssarrauta; 1703; 1719 el molino de Zasueta; 1764.
Oharrak: SARROETA batez ere leku baten izena da (“término”, “partido”) eta bertan dagoen errotarena. Azken aipamenak TORRUAZAR etxearen lehen aipamenarekin bat egiten du.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Santandertegi, caserío
SANTANDERTEGI (5D, desagertua)
Dokumentazioa: 1596 Santandertegui; 1719 Sanderdegui; 1761 Sandardegui; 1782 Sandarregui; 1805 Sanderregui
Oharrak: Tellabidek ZANDARDEGI eta TXORRONTXA izenak jaso ditu etxe hau izendatzeko[1], baina gure ustez bi etxe ezberdin dira, biak bat bestetik oso gertu badaude ere (ikus ZORNOZA).
[1] TELLABIDE, op.cit., 193. or..
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Santa Barbara, caserío
SANTA BARBARA (4D, desagertua)
Dokumentazioa: 1764; 1782; 1805; 1861; 1862; 1863 Santa Barbara-eche; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Sanbarregi, caserío
SANBARREGI (?)
Dokumentazioa: 1782 Sanbarregui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
San Marko, casa
Kantina? Harrobia?
SAN MARKO (10H, desagertua)
Dokumentazioa: 1894 San Marcos.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Portuandegi, caserío
PORTUANDEGI (?)
Dokumentazioa: 1719 Portuandegui.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Pedrenea, caserío
PEDRENEA (?)
Dokumentazioa: 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Paskualdegi, caserío
PASKUALDEGI (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1860 Fragua; 1861; 1862 Pascualdegui o Fragua; 1863 Pascualdegui; Pascualdegui-chiqui (Fábrica de ferrería); 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 03-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Paris, caserío
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 01-03-2023
Parada-Goia, caserío
PARADA-GOYA (10C)
Dokumentazioa: 1719 Parada; 1764 Parada de arriba; 1782 Parada; 1860 Paradas; 1863; 1862; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Parada-Borda, caserío
PARADA-BORDA (4C, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Borda de Parada; 1782 Borda de Parada; 1861; 1863 Parada-chiqui; 1862 Chicuene o Parada chiqui; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Olozaga, caserío
OLOZAGA (?)
Dokumentazioa: 1635 Oloçaga.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Oleta, casa
OLETA (4F)
Dokumentazioa: 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Obrador, caserío
OBRADOR (4B, desagertua)
Dokumentazioa: 1861 Obradoro; 1863; 1862.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 02-06-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Mutiozabalenea, caserío
MUTIOZABALENEA (4G, desagertua)
Dokumentazioa: 1761 Paredes; 1764 Sagastiburu; 1782 Sagastiburu; 1805 Echerri; 1862 Echechiqui; 1894 Mutiozabalenea.
Oharrak: Mutiozabal. Planoetan gutxi gorabehera kokapen horretan Paredes, Echerri eta Echechiqui agertzen dira. Sagastiburu, bestalde, kokapen zehatza ezezaguna da, baina 1764. urteko zerrendan “Partido de Arriaga” barrutian agertzen diren etxeen zerrendatik ondorioztatu daiteke etxe hau ere kokapen berean egon daitekeela.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
Molinao, molino
MOLINAO (6G)
Dokumentazioa: 1448 molino nuevo de Alça; 1456; 1495; 1528; [1523 pieza llamada Rotaberria; molino de Errotaberria];1635; 1703; [1719 molino de Fermín de Alduncin]; [1764 molino junto a Sasoategui]; 1805; 1861; 1863; 1862; 1894.
AGUIRRE SORONDO, Antxon: «Nuestros molinos» In: Hautsa Kenduz XI (20011), 157-166 orr.
LANDA IJURCO, Iñigo; ETXEBESTE GONZALEZ, Juan Carlos: «Altza XIV. eta XV. mendeetan» In: Hautsa Kenduz III (1996), 51-71 orr.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 34, 35,83 orr.
ZAPIRAIN, David; MORA, Juan Carlos: Altza: De los cubilares al Concejo. Formación y características del régimen jurídico-político altzatarra. Artiga Bilduma 1. Altzako Historia Mintegia (1996),14, 16 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Mirandaburu, caserío
MIRANDABURU (11C, hondatua)
Dokumentazioa: 1635; 1703; 1719; 1764; 1782 Miranda buru; 1861 Miranda-buru; 1863 Miranda-buru; 1862 Miranda-buru; 1894 Miranda-buru.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Miranda-Bea, caserío
MIRANDA-BEA (4D, desagertua)
Dokumentazioa: 1635 Marimiranda; 1703 Miranda bera; 1719 Miranda de yuso; 1764 Miranda de abajo; 1782 Miranda de abajo; 1805 Miranda; 1861; 1863 Miranda-béa; 1862 Miranda bea; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Mirakruz-Borda, caserío
MIRAKRUZ-BORDA (4C, desagertua)
Dokumentazioa: 1764 Borda de Miracruz; 1861; 1862; 1863.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 09-06-2016
(Euskara) Miraflores, baserria
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 10-03-2020
Mateo, caserío
MATEO (8C, desagertua)
Dokumentazioa: 1703; 1719; 1764 Matheo; 1782 Matheo; 1863 Matéo; 1862; 1894.
«Altzan gertatu dena…» In: estibaus.info (2010/10/21)
AGUIRRE SORONDO, Antxon: «Nuestros molinos» In: Hautsa Kenduz XI (2011), 157-166 orr.
ALTZAKO HISTORIA MINTEGIA: Altzako euskarazko kronikak (1921-1936). Artiga Bilduma 7. Altzako Historia Mintegia (2010), (K 162) 131 or.
HERRERAS MORATINOS, Beatriz: Altza Historia y Patrimonio. Artiga Bilduma 4, Altzako Historia Mintegia (2001), 58 or.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
ROQUERO USSIA, Mª Rosario: La vida cotidiana en Altza en los siglos XVII y XVIII. Artiga Bilduma 2. Altzako Historia Mintegia (1997), 34, 95 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Lorete, caserío
LORETE (5G, desagertua)
Dokumentazioa: 1860 Espagandichiqui;1861; 1863 Florete; 1862 Florete o Escalantegui-chiqui; 1894.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Larreandi, caserío
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 21-01-2021
Laguras (Labeas), caserío
LAGURAS (3B, desagertua)
Dokumentazioa: [1379 Pelegrín de Laguras]; [1487 Pelegrín de Laguras]; 1490; 1501; 1535; 1635; 1703; 1719 Laduras; 1764; 1782; 1860 Laboras; 1894.
Oharrak: XIX. mendean San Martin izeneko gotorlekua zegoen bertan.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 14-06-2016
Kaskarre, casa
(Arg.: Pako Lazconateguy)
KASKARRA (desaparecido)
Ubicación: 43.318728, -1.944518 (aprox.)
Documentación: 1894 Cascarra.
LANDA IJURKO, Iñigo: “Altzako etxeak eta baserriak dokumentuetan”, In: Altza, Hautsa Kenduz XII (2013), 21-67 orr.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 17-05-2019
Julimasene, caserío
Disculpa, pero esta entrada está disponible sólo en Euskera.
sortze data: 31-05-2016 / eguneratze data: 23-10-2023